Boun Ban

Er is niet zo heel veel vertier buitenshuis in Laos. In Vientiane is bijvoorbeeld maar één bioscoop ver buiten het centrum waar alleen Thaise films draaien. Tussen december en het Laotiaanse  Nieuwjaar zijn er wel in veel dorpjes ‘dorpsfestivals’. (Boun ban) Bij de tempel worden, op een zaterdag, dan allemaal kraampjes opgebouwd en er komt een groot podium. Het heeft een beetje de sfeer van de dorpskermissen in Nederland. Er zit altijd ook een religieus tintje aan zo’n festival daarom is het op het tempel terrein. Er wordt ook vaak geld ingezameld voor nieuwbouw van de tempel.

Het is de gewoonte dat je bij kennissen in het dorp waar de boun ban is op bezoek gaat en daar eet. Het is traditioneel eten en overal is er bami die veel op spaghetti lijkt die kant en klaar wordt gekocht. ’s Morgens komen tuk-tuk’s vol met pakken bami uit Pakse om die in het dorp waar het feest is te verkopen. Bij het opscheppen begin je met fijngesneden bananenbloemen, sperziebonen, kool en munt op te scheppen daar de bami overheen en dan een paar scheppen behoorlijk pittige soep. Dat alles wordt goed door elkaar gehusseld en met stokjes opgegeten. Er zijn ook bijgerechten als, geroosterd vlees, sausjes, worstjes e.d. De soep verschilt per gezin en is van kip, vis of varkensvlees.

Ik had al een lijstje met adressen die ik moest bezoeken voor de dag begon en tijdens mijn tocht kwamen daar nog enkele telefonische uitnodigingen bij. In totaal heb ik 9 bezoekjes afgelegd. Iedere keer wat eten, gelukkig steeds minder en natuurlijk bier drinken. Al met al een opgave om op de been te blijven, maar wel gezellig en goed voor het onderhouden van de sociale contacten.

’s Avonds was er dansen op het tempel terrein. Daar werd ook behoorlijk gegokt, vaak dobbel spelen met een manier van inzetten zoals je bij roulette hebt, maar ook zag ik balletje-balletje. Lao houden van gokken en spelen. De dag werd besloten met een uitgebreid dans festijn. Veel jongelui en opmerkelijk goede life muziek. En gitaar, een bas, een keyboard en een drum en een flink aantal zangers. Ik heb er 5 geteld. De meeste nummers begonnen vrij rustig, maar ieder nummer kreeg halverwege een enorme tempoversnelling en dan werd er heftig bewegend gedanst. Ik heb ook meegedaan en ik moet zeggen dat het goed voor je ego is om als 62 jarige gecomplimenteerd te worden door jongelui omdat je zo modern danst. Complimentjes geven is een nationale sport zal ik maar zeggen. Opvallend was ook dat er later op de avond een behoorlijke groep (10-12) zeer opzichtige travestieten mee kwam dansen. Er werd een beetje om gegniffeld en mensen stootten elkaar aan, maar niemand leek er verder aanstoot aan te nemen of aandacht aan te schenken. Leuke dag gehad, maar ik ben wel blij dat zoiets maar één keer per jaar is. Nu op naar het Lao Nieuwjaar.

Vrijdag – groepswerk.

De werkweek begint hier maandagmorgen met een algemene vergadering waarin de afgelopen week wordt besproken en daarna het werk dat voor de komende week op het programma staat. Vrijdagmorgen wordt er altijd gezamenlijk gewerkt. “Groupwork”. Om half 9 verzamelen bij de ingang van het kantoor en dan aan het werk. Iedere week staat er een andere klus op het programma. Koffie struiken snoeien of koffie plukken op de plantage van het centrum, opruimen van het terrein, het schoonmaken van de aula omdat er een training gegeven gaat worden, het zaaien van schaduw bomen voor koffiezaailingen. Maar we hebben ook aardappels gerooid voor een aardappelproef en een oude kas afgebroken.

Het is me opgevallen dat de opkomst toch wel afhankelijk is van welke baas aanwezig is. Hoe hoger de autoriteit, hoe hoger de opkomst. Ook is niet iedereen even enthousiast aan de gang, sommigen lijken zichzelf de taak van toezichthouder te hebben toebedeeld. Het is echt uitzonderlijk als er iemand doorlopend aan het werk is. Er wordt veel gekletst en grappen gemaakt en er wordt heel veel uitgewisseld. Er wordt mij heel vaak gevraagd naar de Engelse term van een gereedschap of werkje en voor mij is het ook een gelegenheid om weer wat Lao op te steken.

Na een dik uur vinden de meesten het wel mooi geweest en wordt er een eind aan gemaakt, omdat iedereen “moe” is. Voor de meesten is dit zo rond 11 uur het eind van de werkweek. Een enkele keer wordt er voor een gezamenlijke lunch gezorgd. Dan zijn een paar vrouwelijk werknemers aan het koken en wordt er BeerLao gehaald. Laatst werd er soep gekookt en zag iemand in een boom een mierennest. Een voetbal van opgerolde boombladeren. Het nest werd met een lange tak los gewrikt en opgevangen in een bak met water. Die mieren gingen in de soep. Op mijn vraag hoe het smaakte, kreeg ik als antwoord dat het de soep iets zuurder maakte. Niet onlogisch.

De bruidegom komt aan.

Voor mij is er dus meestal na de lunch gelegenheid om boodschappen in Pakse te doen, ongeveer 35 km hier vandaan, maar afgelopen vrijdag was er ook nog een grote bruiloft in het dorp van een zus en schoonzus van twee medewerkers hier. Een uitgebreide party die echt heel veel leek op de verloving van twee weken geleden. Een gezellige avond die werd besloten met muziek en dans.

De laatste foto is van de eerste oogst van tomaten en pepers die we, naast het zadenproject in de kas, hebben gekweekt. Mooie tomaten en pepers van wel 30 cm lang. De smaak doet meer aan paprika dan aan peper denken, in ieder geval niet heet. De zaden hiervoor kwamen van een groente teelt project met Chinese hulp ongeveer 8 km van Paksong.